Ge WCVH4800KWW to wielofunkcyjny model pralki firmy GE o szerokim zakresie funkcji. Posiada funkcje wieloetapowego prania, które pozwalają na optymalizację procesu prania. Model posiada również funkcję wirowania, która zmniejsza czas schnięcia tkanin, dzięki czemu można zaoszczędzić czas i pieniądze. Pralka ta jest wyposażona w różne opcje, w tym możliwość wyboru cyklu prania, który jest dostosowany do rodzaju tkanin i stopnia zabrudzenia. Pralka WCVH4800KWW jest również wyposażona w funkcję dostosowywania temperatury wody, dzięki czemu łatwiej jest osiągnąć optymalne rezultaty prania. Ge WCVH4800KWW to doskonały model pralki, który jest wyposażony w funkcje ułatwiające i przyspieszające codzienną pracę.
Ostatnia aktualizacja: Podstawowe operacje Ge Wcvh4800kww
Operacja – część sztuki wojennej, zespół walk, bitew, uderzeń ogniowych i manewrów toczonych lub wykonywanych na lądzie, w powietrzu i na morzu przez związki operacyjne różnych rodzajów wojsk i sił zbrojnych, połączonych wspólną myślą przewodnią, prowadzonych pod jednym kierownictwem, dla osiągnięcia określonego celu[1].
Operacja w ujęciu historycznym[edytuj | edytuj kod]
Termin operacja w słownictwie wojskowym pojawił się w XVII wieku, a w myśl ówczesnej definicji była to działalność bojowa armii w ogóle. Henry Evans Lloyd, bazując na doświadczeniach wojny siedmioletniej zdefiniował operację jako określoną formę działań prowadzonych przez samodzielne zgrupowania. Istotę operacji, według Lloyda, stanowiło działanie wzdłuż linii operacyjnej, stworzenie zagrożenia dla wojsk przeciwnika i zmuszenie go do wycofania z określonego obszaru bez walki. Inny teoretyk wojskowości – Dietrich Heinrich von Bülow pokusił się o ujednolicenie używanej terminologii. W pełni zgadzał się z Lloydem, że opanowanie matematyki, sztuki fortyfikacji, geografii i topografii, pozwalało przewidzieć, zaplanować i przeprowadzić wszelkie operacje z geometryczną wręcz dokładnością[2].Dla Jominiego podstawę sprawnego działania stanowiły linie operacyjne. Nie zgadzał się z takim tokiem rozumowania Carl von Clausewitz. Widział on w sztuce wojennej właśnie sztukę, a nie naukę opartą na geometrycznych wykresach.Dla Napoleona wszelkie manewry służyły mu przede wszystkim do stoczenia rozstrzygającej bitwy. Traktował on dowodzenie operacjami, jako właściwą strefę kształtowania bitew i wojen i tworzył zgrupowania zdolne do samodzielnego operowania na polu walki. Według niego bitwa nie stanowiła integralnej części operacji. Istotą tak rozumianej operacji był manewr, mający doprowadzić do narzucenia przeciwnikowi bitwy, a sama bitwa stanowić miała końcową fazę wojny[3].Nową treść pojęciu operacja nadał Helmuth von Moltke. Według niego manewr i bitwa stanowią integralną całość, są od siebie współzależne i wzajemnie się uzupełniają. Jako twórca pruskiej szkoły wojennej, pierwszy uruchomił procedurę planowania operacyjnego. Założył, że w skład operacji wchodzi wszystko to, co wojska wykonują od ich ześrodkowania w rejonach wyjściowych, aż do osiągnięcia określonego celu[4].
Po 1945, w teorii polskiej sztuki wojennej przyjęto sowieckie rozumienie operacji. To strategia określała cele i zadania operacyjne i miała wpływ na planowanie operacyjne. Przez operację rozumiano[5]: zespół walk, bitew, uderzeń ogniowych i manewrów toczonych lub wykonywanych na lądzie, w powietrzu i na morzu, przez związki operacyjne (zgrupowania operacyjne) różnych rodzajów wojsk i sił zbrojnych, połączonych wspólną myślą przewodnią (zamiar walki, operacji), prowadzonych pod jednym kierownictwem, dla doprowadzenia do osiągnięcia celu operacji (bitwy) lub celu strategicznego, co wymaga uzgodnionego wysiłku i ścisłego współdziałania rodzajów sił zbrojnych i wojsk. W istocie tak rozumianej operacji wyróżniano trzy jej główne elementy: ogień, uderzenie i manewr[6].
Po rozpadzie struktur Układu Warszawskiego stopniowo odchodzono od wcześniejszych ustaleń doktrynalnych, a w teorii polskiej sztuki wojennej pojawiła się koncepcja obrony manewrowej ze strategiczną operacją obronną będąca pokłosiem przyjętej przez Polskę doktryny obronnej. Jej istotą było dążenie, przy użyciu wszelkich dostępnych sił i środków, do zachowania sprawnego systemu kierowania państwem i siłami zbrojnymi. Powinna zapewnić możliwość pełnego rozwinięcia mobilizacyjnego i operacyjnego sił zbrojnych, zorganizowania i utrzymania skutecznej osłony i obrony najważniejszych obiektów cywilnych i wojskowych, utrzymania ważnych obszarów (rubieży) i zmuszenia przeciwnika do odstąpienia od podjętego zamiaru[7].
Druga połowa lat dziewięćdziesiątych i zmiany geopolityczne w świecie spowodowały pewne przewartościowania w podejściu do operacji. Zmiany nastąpiły w strukturze operacyjnego obszaru obrony i w wyróżnianych etapach prowadzenia operacji. Dotychczasowe strefy i rubieże zastąpiono obszarami, zaś operację wstępną, działania w taktycznej strefie i działania w głębi, ustąpiły miejsca działaniom: głębokim, bezpośrednim i tyłowym. Coraz mniejsze znaczenie w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych miały tzw. ciężkie operacje wojenne, a bezpieczeństwo kraju starano się zapewnić poprzez przeciwdziałanie zagrożeniom pośrednim. Z clausewitzowskich warunków zwycięstwa stawiano na pozbawienie przeciwnika woli walki[8].Uważano, że środek ciężkości w coraz większym stopniu, stanowią czynniki społeczne oraz ekonomiczne które w pierwszej kolejności mogą stać się obiektami walki. Więcej miejsca przewidywano na pozazbrojne formy bieżącego funkcjonowania. Częściej mówiło się o operacjach połączonych[9].Wiodącą rolę stanowią opracowane przez Amerykanów cechy operacji takie jak: wielowymiarowość, integracja działań, precyzyjność, nieliniowość, równoczesność i ogniskowość. Inni dokładają jeszcze: złożoność, wielośrodowiskowy wymiar, asymetryczność, wielokulturowość, coraz większe zaangażowanie podmiotów ponadnarodowych i niepaństwowych, prewencyjny i interwencyjny charakter, odmasowienie, wzrost oddziaływania psychologicznego, coraz bardziej powszechne wykorzystanie zaawansowanych technologii[10].
Jeszcze w 2015 teoretycy wojskowości pisali[11]:
Dwie kwestie jednak wydają się być przesądzone. W pełni przewidywalną właściwością przyszłych operacji, będzie ich odmasowienie. Strategia masowego zniszczenia już obecnie jawi się jedynie zmorą przeszłości. O przyszłej operacji, wszystko na to wskazuje, decydować będzie siła rozstrzygająca, a nie miażdżąca.
Inwazja Rosji na Ukrainę w lutym 2022 zmusi prawdopodobnie teoretyków wojskowości, dowódców wojskowych i dysydentów politycznych do zmian w sposobie postrzegania operacji.
Charakterystyka operacji[edytuj | edytuj kod]
Operację stanowi zespół bitew oraz działań operacyjnych i taktycznych, wzajemnie sprzężonych co do celu, miejsca i czasu. Wyróżnia się operacje armijne, korpuśne lub grupy operacyjnej. Niekiedy, na samodzielnym kierunku operację może przeprowadzić również związek taktyczny.Bitwa jest podstawową częścią operacji i stanowi skupione w czasie i przestrzeni starcie sił głównych przeciwstawnych związków operacyjnych lub taktyczno-operacyjnych[12].
Operacja ma ściśle określoną definicję, która zawęża znacznie to pojęcie i mówi co operacją jeszcze nie jest (np. mała potyczka) i co operacją już nie jest (np. wojna).Można też powiedzieć, że operacja wojskowa to potocznie akcja militarna, której zakres może sięgać od małej potyczki kilku żołnierzy do wręcz całego konfliktu zbrojnego (wojny).
W innym ujęciu, operacja – to pośrednia walka zbrojna. Pośrednia, gdyż jej głównym celem jest pośrednie zniszczenie tj. zdobycie jeńców i broni oraz terenu lub inaczej sił i środków walki oraz przestrzeni (woda, powietrze, ląd) zajmowanej przez przeciwnika. Cechą charakterystyczną operacji jest większa manewrowość od manewrowości w taktyce, którą to charakteryzuje większa pozycyjność działań. Tak więc, w operacji chodzi przede wszystkim o zwyciężenie jak najmniejszym kosztem (stratami trwałymi: śmierć, kalectwo a także zatopienie okrętów, zestrzelenie samolotów itd. ) Przez co w operacji zasadą jest kierowanie głównego wysiłku na opanowanie określonego obiektu decydującego o możliwości prowadzenia dalszej walki przez przeciwnika. Obiekty te to położone na jego tyłach: dowództwa wysokiego szczebla, główne węzły łączności, składy MPiS, cieśniny terenu blokujące drogi odwrotu itd. Szerszym pojęciem są działania operacyjne.Przeciwieństwem operacji (walki pośredniej) jest taktyka, czyli walka bezpośrednia.
Definicja działań operacyjnych[edytuj | edytuj kod]
Działania operacyjne to działania zgrupowań różnych rodzajów sił zbrojnych i rodzajów wojsk podejmowane dla osiągnięcia celu operacyjnego lub strategicznego (decydująca, główna operacja) podczas pokoju, kryzysu i wojny. Do działań operacyjnych zalicza się operacje realizowane w trakcie wojny i wojskowe operacje pokojowe oraz pogotowie oraz przemieszczanie i rozmieszczenie operacyjne.Działania operacyjne stanowią ogniwo pośrednie między działaniami strategicznymi a taktycznymi. Ich celem jest stworzenie dowódcom taktycznym niezbędnych warunków do wykonania zadań.Działania operacyjne dzielą się na dwa typy:
- działania główne (walka operacyjna),
- działania pomocnicze (przemieszczenie i rozmieszczenie operacyjne).
Ponadto, w operacji wyróżniamy:
- rodzaje operacji (militarna, stabilizacyjna, pokojowa, humanitarna, naukowa, itp. ),
- formy operacji (walka rozjemcza, negocjacje, stabilizacja w regionie),
- sposoby (np. : embargo),
- skalę (mikro, mezo, makro),
- czynniki (bojowy, psychologiczny, ekonomiczny, społeczno-polityczny),
- elementy operacji (siłowo-porządkowy, ratunkowy),
- technika operacji (lotnictwo, okręty, wozy bojowe, piechota wyposażona w niezbędny sprzęt).
Charakter działań operacyjnych[edytuj | edytuj kod]
Działania operacyjne charakteryzują się szerokim zakresem swobody w planowaniu działań. Swoboda działania dowódcy na szczeblu operacyjnym jest konieczna w celu uzyskania przewagi i utrzymania inicjatywy w dążeniu do osiągania celów strategicznych. Decydująca jest przy tym swoboda w zakresie ustalania rodzaju działań i ich priorytetów, zasobów logistycznych oraz możliwości do wydzielenia i utrzymania wystarczających odwodów operacyjnych pozwalających wpływać na przebieg operacji na rozległym obszarze.Działania operacyjne charakteryzują się dużym rozmachem przestrzennym. W warunkach znacznej redukcji sił zbrojnych szczególnego znaczenia nabiera ekonomia sił. Zgodnie z tą zasadą siły należy przydzielać w zależności od obszaru, na którym mają być realizowane zadania operacyjne. org/wiki/Ekonomia_si%C5%82" title="Ekonomia sił">Ekonomia sił oznacza w tym wypadku odpowiednie ugrupowanie wojsk i wykorzystanie ich możliwości, zapewniające osiągnięcie celów. org/wiki/Dow%C3%B3dca" title="Dowódca">Dowódca operacyjny musi skoncentrować swe wysiłki we właściwym miejscu i czasie oraz świadomie podjąć ryzyko osłabienia swych sił w innym rejonie. Dążyć powinien do koncentracji swego wysiłku w celu oddziaływania na najwrażliwszy punkt przeciwnika, czyli tam gdzie jego działania osiągnąć mogą największą skuteczność. Punktami takimi powinny być te elementy przeciwnika, których zniszczenie lub obezwładnienie uniemożliwi lub znacznie utrudni osiągnięcie przeciwnikowi zakładanych celów.Charakter współczesnych działań wojennych wymaga zespołowego działania wszystkich komponentów sił zbrojnych dla osiągnięcia wspólnego celu, co pozwala na skuteczniejsze wykorzystanie ich potencjałów bojowych. Typową cechą działań operacyjnych jest współdziałanie wojsk lądowych z siłami powietrznymi, a na kierunku nadmorskim z marynarką wojenną podczas planowania i prowadzenia działań połączonych. Nie chodzi tu wyłącznie o współdziałanie z innymi rodzajami sił zbrojnych, ale o planowanie i użycie wszystkich sił biorących udział w operacji pod jednym dowództwem. php? title=Kierowanie&action=edit&redlink=1" title="Kierowanie (strona nie istnieje)">Kierowanie operacją przypada zwykle dowódcy z tego rodzaju sił zbrojnych, który w danej operacji spełnia główną rolę. Przy czym operacyjnie dowodzi ten szczebel, na którym dowódca odpowiada za planowanie i prowadzenie działań w co najmniej dwóch środowiskach, a więc na przykład w powietrzu i na lądzie. Dowodzi więc zarówno siłami lądowymi, jak i powietrznymi. Na niższych szczeblach występuje natomiast współdziałanie między dwoma rodzajami sił zbrojnych pozostającymi pod własnym dowództwem.
Czynniki operacyjne[edytuj | edytuj kod]
W działaniach operacyjnych odmienne znaczenie niż na szczeblach taktycznych mają czynniki operacyjne, czyli siły, obszar, czas i informacja. O ile w działaniach taktycznych występuje jedność celu, czasu i miejsca działania sił, to w działaniach operacyjnych występuje jedność celu, ale rozdzielność czasu i miejsca. Odmienne jest również podejście poszczególnych szczebli dowodzenia do działań wojennych. org/wiki/Dow%C3%B3dca" title="Dowódca">Dowódca szczebla taktycznego podejmuje decyzję, uwzględniając aktualną i następną walkę. Zajmuje się w zasadzie tylko swoim rodzajem sił zbrojnych i koncentruje na użyciu swych środków dla osiągnięcia celów działań. Dowódca operacyjny musi wykraczać poza te ramy, wprowadza czasowo i przestrzennie swe siły środki do działania w sposób umożliwiający mu rozstrzygnięcie szeregu walk na swoją korzyść. Osiąga w ten sposób długofalowe cele militarne.
Dowodzenie operacyjne[edytuj | edytuj kod]
Celem dowodzenia operacyjnego jest czasowa i przestrzenna koordynacja działań związków taktycznych i oddziałów różnych rodzajów sił zbrojnych. W związku z tym zadaniem dowództwa operacyjnego jest przekształcanie zamiarów strategicznych w cele zadania taktyczne, czyli wypracowanie koncepcji operacji i zadań dla wojsk. Istota działań operacyjnych polega na skierowaniu własnego wysiłku na najbardziej wrażliwe miejsce przeciwnika.Koncepcja operacji jest efektem przekształcenia celu strategicznego w działania wojsk, czyli jest to ustalenie sposobu osiągnięcia celu oraz ukierunkowanie głównego wysiłku.Działania operacyjne nie są związane z określonym poziomem dowodzenia, choć w znacznej mierze uzależnione są od wielkości charakteru użytych sił i środków niezbędnych do osiągnięcia założonych celów. Prowadzone są z reguły na dużych obszarach geograficznych i najczęściej z użyciem różnych rodzajów sił zbrojnych w składzie narodowym lub koalicyjnym.Niekiedy działania prowadzone przez szczeble taktyczne mogą osiągać wymiar operacyjny. Zależy to głównie od celu, charakteru obszaru działań i ich rezultatu. Planowanie i użycie związków taktycznych (oddziałów) odbywać się będzie wówczas zgodnie z zasadami operacyjnymi, zaś ich działanie, ze względu na strukturę i wielkość, przebiegać będzie zgodnie z wymogami taktyki.
Decyzje do działań operacyjnych podejmowane będą na podstawie niepełnych informacji, ponieważ uzyskanie całkowitej pewności co do długofalowego działania przeciwnika nigdy nie będzie możliwe. Dlatego zamiary przeciwnika muszą być ocenione w dłuższej perspektywie, aby można było stworzyć w miarę dokładny i wiary godny obraz rozwoju sytuacji. Na szczeblu operacyjnym chodzi nie tylko o stwierdzenie fizycznej obecności przeciwnika na polu walki. Jest on również oceniany z innego punktu widzenia. Oceniać należy osobowość, umiejętności, silne i słabe strony dowódców przeciwnika. Jeżeli siły przeciwnika składają się z kontyngentów różnych państw lub narodowości, to dowództwo operacyjne powinno starać się wykorzystać różnice w ich zasadach dowodzenia, prowadzeniu działań, sprzęcie, strukturach organizacyjnych i możliwościach.Prowadzenie działań operacyjnych wymaga szerokiego spojrzenia na obszar operacji. Inna perspektywa przestrzenna wymaga odmiennego podejścia do oceny terenu, wykroczenia poza jego szczegółową ocenę prowadzoną na szczeblach taktycznych. php? title=Ocena_terenu&action=edit&redlink=1" title="Ocena terenu (strona nie istnieje)">Ocena terenu na szczeblu operacyjnym powinna stworzyć ogólny pogląd na obszar operacji, dogodne kierunki uderzenia, rubieże obronne i opóźnienia, możliwości manewru. Zainteresowanie dowództwa operacyjnego skierowane jest na zasoby miejscowe i najważniejsze cechy terenu, takie jak: łańcuchy wzniesień, niziny, kompleksy leśne, doliny rzek i duże zbiorniki wodne. Takie obiekty infrastruktury terenowej, jak porty, ciągi komunikacyjne i miejscowości odgrywają istotną rolę zarówno podczas przegrupowania wojsk własnych i przeciwnika, jak i w trakcie operacji oraz zabezpieczenia logistycznego wojsk.
Dowódca operacyjny w swoim planowaniu uwzględnić musi problematykę obrony terytorialnej oraz interesy i postępowanie ludności znajdującej się na obszarze działań. Dotyczy to zwłaszcza zapewnienia swobody operacyjnej przez wojska obrony terytorialnej i wykorzystania infrastruktury terenowej oraz wsparcia przez państwo gospodarza, na którego obszarze prowadzone są operacje.
Zabezpieczenie logistyczne operacji[edytuj | edytuj kod]
Logistyka (zabezpieczenie logistyczne wojsk) na szczeblu operacyjnym ma o wiele większe znaczenie niż na szczeblu taktycznym. Potencjał logistyczny i jego gotowość do zabezpieczenia logistycznego wojsk determinują czas rozpoczęcia oraz charakter operacji. Trudność nie polega wyłącznie na tym, aby dostarczyć więcej zaopatrzenia oraz świadczyć usługi specjalistyczne i gospodarczo-bytowe większej liczbie wojsk i na większym obszarze oraz przez dłuższy czas, lecz przede wszystkim na zorganizowaniu systemu logistycznego odpowiadającego wymogom operacji jeszcze przed jej rozpoczęciem.
Operacja połączona[edytuj | edytuj kod]
Operacja połączona (Joint Operations) to skoordynowany w czasie i przestrzeni całokształt przedsięwzięć militarnych i niemilitarnych planowanych przez kierownictwo strategiczne i realizowanych przez jednolite dowództwo operacyjne dla osiągnięcia celu strategicznego, w którym biorą udział komponenty, co najmniej dwóch rodzajów sił zbrojnych. Mogą w niej uczestniczyć również instytucje i organizacje pozamilitarne[1][13]. Operacje połączone mogą wynikać z zobowiązań ujętych w art. 5 Traktatu Waszyngtońskiego, lub konieczności reagowania kryzysowego, jak też mogą być operacjami pokojowymi.
Głęboka operacja[edytuj | edytuj kod]
Operacja, w której zapewnia się jednoczesne oddziaływanie ogniowe i uderzenie wojsk na całą operacyjną głębokość obrony przeciwnika oraz potęguje wysiłki poprzez wprowadzenie świeżych wojsk i środków z głębi.
Teoria głębokiej operacji
Teoria prowadzenia operacji opracowana w okresie międzywojennym[14][15]w ZSRR przez grupę wojskowych Armii Czerwonej wywodzących się z Armii Cesarstwa Rosyjskiego. Głównym twórcą koncepcji był Władimir Triandafiłłow. Teoria ta była stosowana w praktyce między innymi przez Gieorgija Żukowa. Zakładała ona masowe użycie wojsk pancernych i zmotoryzowanych.
Pomimo wielu podobieństw była ona istotnie różna od koncepcji blitzkriegu opracowanej przez Guderiana.
Przykłady operacji[edytuj | edytuj kod]
- operacja Orle Pióro
- operacja Dawn of Gulf of Aden
- operacja Odyssey Dawn
- operacja Eagle’s Summit
- operacja Serval
- operacja Achilles
- operacja Desert Storm
- operacja Pastorius
- operacja Overlord
- operacja Market Garden
- operacja Anklet
- operacja Mincemeat
- operacja Archery
- operacja Bagration
- operacja Cerberus
- operacja Fortitude
- operacja Fall Blau
- operacja Torch
- operacja Weserübung
- operacja Barbarossa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Solarz 2009 ↓, s. 510.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 27.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 27–28.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 28.
- ↑ Laprus (red. ) 1979 ↓, s. 278.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 29.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 29–30.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 30.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 30–31.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 31.
- ↑ Polak 2015 ↓, s. 32.
- ↑ Koziej 2011 ↓, s. 21.
- ↑ Jakubczak (red. ) 2003 ↓, s. 271.
- ↑ W. Triandafiłłow: Charakter operacji współczesnych armii. 1929.
- ↑ Habeck, Mary, Storm of Steel: The Development of Armor Doctrine in Germany and the Soviet Union, 1919–1939, Cornell University Press, 2003, ISBN 0-8014-4074-2. Fragmenty książki dostępne Google Book Search: [1].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej Czupryński „Operacje czy działania połączone? ”. Przegląd Wojsk Lądowych. Styczeń 2008. Nr 1 (007).
- Ryszard Jakubczak (red. ): Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa państwa. Warszawa: „Bellona”, 2003. org/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8311097445" title="Specjalna:Książki/8311097445">ISBN 83-11-09744-5. btitle=Obrona+narodowa+w+tworzeniu+bezpiecze%C5%84stwa+pa%C5%84stwa&rft. aulast=Jakubczak+%28red. %29&rft. aufirst=Ryszard&rft. date=2003&rft. pub=%E2%80%9EBellona%E2%80%9D&rft. place=Warszawa&rft. isbn=8311097445">
- Stanisław Koziej: Teoria sztuki wojennej. Warszawa: „Bellona”, 2011. org/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788311121225" title="Specjalna:Książki/9788311121225">ISBN 978-83-11-12122-5. btitle=Teoria+sztuki+wojennej&rft. aulast=Koziej&rft. aufirst=Stanis%C5%82aw&rft. date=2011&rft. pub=%5B%5BBellona+%28wydawnictwo%29%7C%E2%80%9EBellona%E2%80%9D%5D%5D&rft. isbn=9788311121225">
- Marian Laprus (red. ): Leksykon wiedzy wojskowej. org/wiki/Wydawnictwo_Ministerstwa_Obrony_Narodowej" title="Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej">Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979. org/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/8311062293" title="Specjalna:Książki/8311062293">ISBN 83-11-06229-3. btitle=Leksykon+wiedzy+wojskowej&rft. aulast=Laprus+%28red. aufirst=Marian&rft. pub=%5B%5BWydawnictwo+Ministerstwa+Obrony+Narodowej%5D%5D&rft. isbn=8311062293">
- Eugeniusz Nowak, Zdzisław Kurasiński „Zabezpieczenie logistyczne wojsk w operacjach połączonych”. Myśl Wojskowa 4/2001.
- Andrzej Polak: Sztuka wojenna specjalnością nauk o obronności. W: Andrzej Polak, Krzysztof Krakowski: Obronność jako dyscyplina naukowa. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2015. org/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788375233698" title="Specjalna:Książki/9788375233698">ISBN 978-83-7523-369-8. btitle=Obronno%C5%9B%C4%87+jako+dyscyplina+naukowa&rft. atitle=Sztuka+wojenna+specjalno%C5%9Bci%C4%85+nauk+o+obronno%C5%9Bci&rft. aulast=Polak&rft. aufirst=Andrzej&rft. date=2015&rft. pub=Akademia+Obrony+Narodowej&rft. isbn=9788375233698">
- Paweł Cieślar (2009), Operacje i techniki operacyjne, Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, Warszawa.
- Jacek Solarz: Doktryny militarne XX wieku. Kraków: Avalon, 2009. org/wiki/Specjalna:Ksi%C4%85%C5%BCki/9788360448786" title="Specjalna:Książki/9788360448786">ISBN 978-83-60448-78-6. btitle=Doktryny+militarne+XX+wieku&rft. aulast=Solarz&rft. aufirst=Jacek&rft. date=2009&rft. pub=Avalon&rft. place=Krak%C3%B3w&rft. isbn=978-83-60448-78-6">
1. Podstawowe operacje przetwarzania A/C.
-próbkowanie sygnału analogowego
-kwantowanie sygnału dyskretnego
-kodowanie sygnału cyfrowego na binarny.
2. Próbkowanie sygnału, podstawowe parametry: f i T.
Próbkowanie, czyli pobieranie próbek x(tn) analogowego sygnału x(t)
w dyskretnych chwilach tn. Zazwyczaj sygnały są próbkowane
równomiernie, chociaż zdarza się, że w niektórych zastosowaniach
próbki sygnału są pobierane nierównomiernie w chwilach
rozłożonych na osi czasu według ustalonej reguły. W wyniku
próbkowania równomiernego z okresem Ts (częstotliwością fs=1/Ts)
sygnał analogowy x(t) jest przetworzony w sygnał dyskretny x[nTs].
Sygnał spróbkowany jest sygnałem dyskretnym w czasie, ale w
ogólnym przypadku nadal analogowym w amplitudzie, tzn. jego
wartości chwilowe (próbki) należą do zbioru ciągłego. Aby sygnał
spróbkowany można było dalej przetwarzać cyfrowo, zbiór wartości
próbek musi być
zbiorem skończonym. Częstotliwość próbkowania jest odwrotnością
różnicy czasu pomiędzy dwiema kolejnymi próbkami.
Parametry: Częstotliwość próbkowania sygnału musi być co najmniej
2 razy większa niż częstotliwość sygnału próbkowanego.
3. Tw Shanona Kotelnikowa.
Zgodnie z kryterium Nyquista, sygnał f(t) można odtworzyć z pełną
dokładnością z jego próbek gdy częstotliwość próbkowania spełnia
zależność: fp>=2f B.
4. Filtr antyaliasingowy.
Zniekształcenia i szumy. Filtrowanie antyalisingowe,
dolnoprzepustowym filtrem analogowym stosowane jest w celu
ograniczenia szerokości widma rzeczywistego sygnału. Przebieg
zawiera szum oraz efekt nakładania się widm sygnału i szumu w
wyniku próbkowania przebiegu. UTaki efekt zniekształcenia widma
występuje w wyniku braku filtru antyaliasingowego. U Zastosowanie
tego typu filtracji ma na celu zapobieżenie zjawisku nakładania się
widm powstających w wyniku ich powielania podczas wykonywania
próbkowania sygnału.
5. Kwantowanie jest operacją, która przetwarza sygnał
spróbkowany w sygnał o strukturze amplitudowej. Polega ona na
podzieleniu zakresu zmian wartości sygnału na skończoną liczbę M
przedziałów kwantyzacji i przybliżeniu wartości chwilowych próbek
wartościami rzyporządkowanymi poszczególnym przedziałom.
Najczęściej przedziały kwantyzacji mają jednakową szerokość q,
nazywaną kwantem lub krokiem kwantowania. Liczbę M wybiera się z
reguły jako naturalną potęgę liczby 2.
1. Podstawowe schematy układów cyfrowych elektronicznych
przyrządów pomiarowych
2. Schemat EPP z wstępnym przetwarzania wielkości w napięcie DC
3. Schemat EPP z wstępnym przetwarzania wielkości w interwał
czasowy
4. Schemat EPP z wstępnym przetwarzania wielkości w częstotliwość
5. Podstawowa zasada przetwarzania analogowo-cyfrowego
trwałości impulsu w wartość cyfrową
Zasada przetwarzania analogowo-cyfrowego (cyfrowego pomiaru) trwałości impulsu polega
na jego wstępnym przetwarzaniu w impuls otwierający bramkę Tx=T2 z następnym
zliczaniem (przez licznik) impulsów o wzorcowej (precyzyjnie znanej) częstotliwości f1=fw.
W tym celu wykorzystują się:
-wejściowy układ formowania (UFTx) oraz
-generator impulsów (Gen) częstotliwości wzorcowej fw
W tym przypadku wynik przetwarzania (funkcja przetwarzania)
jest proporcjonalny wartości interwału czasowego Tx, a współczynnikiem przetwarzania jest
częstotliwość wzorcowa.
6. Przetwarzanie analogowo-cyfrowe (cyfrowy pomiar)
częstotliwości sygnału impulsowego
Cyfrowy pomiar częstotliwości polega na wstępnym przetwarzaniu w każdego
kresu sygnału wejściowego na jeden impuls Tx=1/fx z następnym zliczaniem (przez
licznik) tych impulsów w czasie zadanego interwału czasowego Tpom.
W tym celu, podobnie jak poprzednio, wykorzystują się wejściowy układ
formowania (UFx) oraz generator impulsów (Gen. ) który na wyjściu formuje
impuls otwierający bramkę Tpom
Liczba zliczonych impulsów – funkcja przetwarzania - wynosi:
i ona jest proporcjonalną do wartości częstotliwości.
7. Błędy pomiaru parametrów czasowo-częstotliwościowych.
Częstotliwość graniczna uniwersalnego czasomierza -
częstotliwościomierza.
1. Efekt kwantowania interwałów czasowych (zliczania) – polega na
tym że przy zadanej częstotliwości jednego sygnału różnym
interwałom czasowym może odpowiadać ten sam wynik.
Względny błąd kwantowania
NxN
kw
x
kwan t
%100
/%100
2. Niedokładność układów cyfrowych: licznik, bramka, gen. impulsów
czasowych.
3. Wpływ zakłóceń oraz szumów
Częstotliwość graniczna uniwersalnego czasomierza-
częstotliwościomierza
fgr – jest to częst. która decyduje o wyborze metody pomiaru
częstotliwości sygnału (bezpośredniej, pośredniej)
Charakteryzuje się:
Tpom: 0. 01s, 0, 1s, 1s, 10s, 100s, - czas bezpośredniego pomiaru fx
fw(Tw) – fw= 10^7, 10^6, 10^5, 10^4, 10^3 Hz
7. Błędy w cyfrowym pomiarze częstotliwości i okresu.
1. Błąd dyskretyzacji. ( niepewność dyskretyzacji)
W ogólnym przypadku sygnał wejściowy i sygnał wzorcowy są
sygnałami niezsynchronizowanymi, występują pomiędzy nimi
zmieniają się w sposób przypadkowy.
Łatwo zauważyć, że skutkiem tych przesunięć jest losowa zmiana
stanu licznika o
W praktyce najczęściej przyjmuje się względną graniczną, miarę
błędu dyskretyzacji,
zdefiniowaną jako:
Wiadomo, że błąd dyskretyzacji występuje we wszystkich pomiarach
cyfrowych. Z zależności widać, że jego wartość maleje hiperbolicznie
w funkcji wartości
wskazania n i osiąga wartość minimalną dla pełnego wypełnienia
licznika n= N, sugeruje to, że metoda pomiarowa jak i zakres pomiaru
powinny być tak dobierane, aby
wypełnienie licznika było jak najbliższe maksymalnemu.
Przy małych wartościach mierzonych częstotliwości realizacja
pomiarów metodą
bezpośrednią wymaga więc dużych wartości wzorcowego czasu
otwarcia bramki Tw dla
uzyskania maksymalnego wypełnienia licznika. Zmniejszenie wartości
błędu
dyskretyzacji uzyskuje się stosując pośrednią metodę mierząc okres
Tx mierzonego
przebiegu i obliczając fx = 1/Tx.
2. Błąd wzorca. (niepewność wzorca)
Sercem częstościomierza jak i czasomierza jest ten sam wzorzec
częstotliwości stąd
można wykazać że:
gdzie: δTw jest błędem granicznym wzorcowego odcinka czasu Tw,
fw jest błędem granicznym częstotliwości wzorcowej fw.
skutek niestałości
częstotliwości generatora wzorcowego. W praktyce stosuje się
stabilne generatory
kwarcowe. Częstotliwość generatora zależ y jednak w pewnym
stopniu od temperatury
i napięcia zasilania.
Współczesne generatory kwarcowe stosowane w częstościomierzach
- czasomierzach
charakteryzują się następującymi parametrami:
- Tw 2. 5 10-6 zwykłe rezonatory kwarcowe pracujące w
temperaturze pokojowej
0C + 50C
- Tw 7 10-9 rezonatory skompensowane cieplnie umieszczone w
termostatach.
Z doświadczeń praktycznych wynika, że wpływ zmian napięcia
zasilania generatora na składową Tw jest co najmniej o rząd
mniejszy, w praktyce można przyjąć, że jest
do pominięcia. Błąd bramkowania (niepewność bramkowania)
Błąd bramkowania (inaczej błąd wyzwalania – trigger error) δW
wynika z losowego
opóźnienia reakcji bramki na sygnał otwierający jak i zamykający.
Spowodowany jest
istnieniem szumów i zakłóceń na wejściach A i B (rys. 3. ) Błąd ten ma
charakter
przypadkowy i widoczny jest w pomiarach okresu i odcinka czasu.
4. Błąd niesymetrii.
W pomiarze odcinka czasu, każda niesymetria pomiędzy torem „A”
doprowadzającym
sygnał otwierający bramkę a torem "B" doprowadzającym sygnał
zamykający bramkę
rys. wprowadza błąd systematyczny. Niesymetria może być
spowodowana różną
długością kabli jak i różnymi czasami propagacji sygnału w torach.
W typowych zastosowaniach, jeżeli częstotliwość sygnału
wzorcowego w pomiarze;pośrednim fw = 10^7Hz, a czas pomiaru w
metodzie bezpośredniej Tw = 1s, to częstotliwość graniczna fgr =
pierw(1)0 &#-41;10^3Hz = w przyblizeniu 3. 2 kHz.
8. Uproszczona klasyfikacja przetworników A/C napięcia.
Przetwornik analogowo-cyfrowy jako czarna skrzynka
- Przetwornik A/C z równomierną metodą przetwarzania
- Przetwornik A/C z kompensacją równomierną
- Przetwornik A/C z kompensacja wagową
- Przetwornik A/C śledzący
- Przetwornik A/C całkujący jednozboczowy
- Przetwornik A/C z podwójnym całkowaniem
- Przetwornik A/C typu sigma delta
Przetwornik A/C jako czarna skrzynka
Przetwornik analogowo-cyfrowy jest to jednym z najważniejszych składowych
systemów akwizycji danych pomiarowych, który zapewnia przekształcenie formy
informacji pomiarowej z analogowej w cyfrową, dzięki czemu staje możliwą
komputeryzacja pomiarów.
Rozróżnia się przetworniki:
• wielkości przestrzennych (liniowych oraz kątowych),
• parametrów czasowo-częstotliwościowych (trwałość impulsów,
Wyjście układu formowania
Impulsy o czestotliwosci f1
Ta przeglądarka nie jest już obsługiwana.
Przejdź na przeglądarkę Microsoft Edge, aby korzystać z najnowszych funkcji, aktualizacji zabezpieczeń i pomocy technicznej.
- Artykuł
- Czas czytania: 4 min
Język C# udostępnia wiele operatorów. Wiele z nich jest obsługiwanych przez wbudowane typy i umożliwia wykonywanie podstawowych operacji z wartościami tych typów. Te operatory obejmują następujące grupy:
- Operatory arytmetyczne, które wykonują operacje arytmetyczne z operandami liczbowymi
- Operatory porównania, które porównują operandy liczbowe
- Operatory logiczne, które wykonują operacje logiczne z
booloperandami - Operatory bitowe i shift, które wykonują operacje bitowe lub shift z operandami typów całkowitych
- Operatory równości, które sprawdzają, czy ich operandy są równe, czy nie
Zazwyczaj można przeciążyć te operatory, czyli określić zachowanie operatora dla operandów typu zdefiniowanego przez użytkownika.
Najprostsze wyrażenia języka C# to literały (na przykład liczby całkowite i liczby rzeczywiste) oraz nazwy zmiennych. Można je połączyć w złożone wyrażenia przy użyciu operatorów. Pierwszeństwo operatora i skojarzenie określają kolejność wykonywania operacji w wyrażeniu. Nawiasy umożliwiają zmianę kolejności oceny nałożonej przez pierwszeństwo operatora i skojarzenie.
W poniższym kodzie przykłady wyrażeń znajdują się po prawej stronie przypisań:
int a, b, c;a = 7;b = a;c = b++;b = a + b * c;c = a >= 100? b: c / 10;a = (int)Math. Sqrt(b * b + c * c);string s = "String literal";char l = s[s. Length - 1];var numbers = new List<int>(new[] { 1, 2, 3});b = numbers. FindLast(n => n > 1);Zazwyczaj wyrażenie generuje wynik i może zostać uwzględnione w innym wyrażeniu. Wywołanie void metody to przykład wyrażenia, które nie generuje wyniku. Można go użyć tylko jako instrukcji, jak pokazano w poniższym przykładzie:
Console. WriteLine("Hello, world! ");Oto kilka innych rodzajów wyrażeń dostępnych w języku C#:
Wyrażenia ciągów interpolowanych, które zapewniają wygodną składnię do tworzenia sformatowanych ciągów:
var r = 2. 3;var message = $"The area of a circle with radius {r} is {Math. PI * r * r:F3}. ";Console. WriteLine(message);// Output:// The area of a circle with radius 2. 3 is 16. 619.
Wyrażenia lambda, które umożliwiają tworzenie funkcji anonimowych:
int[] numbers = { 2, 3, 4, 5};var maximumSquare = numbers. Max(x => x * x);Console. WriteLine(maximumSquare);// 25Wyrażenia zapytań, które umożliwiają korzystanie z funkcji zapytań bezpośrednio w języku C#:
var scores = new[] { 90, 97, 78, 68, 85};IEnumerable<int> highScoresQuery =from score in scoreswhere score > 80orderby score descendingselect score;Console. WriteLine(string. Join(" ", highScoresQuery));// 97 90 85Możesz użyć definicji treści wyrażenia, aby podać zwięzłą definicję metody, konstruktora, właściwości, indeksatora lub finalizatora.
Pierwszeństwo operatorów
W wyrażeniu z wieloma operatorami operatory o wyższym pierwszeństwie są oceniane przed operatorami o niższym pierwszeństwie. W poniższym przykładzie mnożenie jest wykonywane najpierw, ponieważ ma wyższy pierwszeństwo niż dodanie:
var a = 2 + 2 * 2;Console. WriteLine(a); // output: 6Użyj nawiasów, aby zmienić kolejność oceny narzuconą przez pierwszeństwo operatora:
var a = (2 + 2) * 2;Console. WriteLine(a); // output: 8W poniższej tabeli wymieniono operatory języka C# rozpoczynające się od najwyższego pierwszeństwa do najniższej. Operatory w każdym wierszu mają ten sam pierwszeństwo.
Operatory Kategoria lub nazwa x. y, f(x), a[i],, xx? [y]++, x?. yx--, x! , new, typeof, checked, unchecked, default, nameof, delegate, sizeof, stackalloc, x-y> Podstawowe +x, -x, ! x, ~x, ++x, --x, ^x, (T)x, await&, x, *x, true i false Jednoargumentowy x.. y Zakres przełącznikz switchwyrażenia i withx * y, x / y, x% y Mnożenie x + y, x – y Dodawanie x << y, x >> y Przesunięcia x < y, x > y, x <= y, x >= y, is, Testowanie relacyjne i typowe x == y, x! = y Równość x & yLogiczne i logiczne AND lub bitowo logiczne AND x ^ yLogiczne XOR logiczne lub logiczne XOR bitowe x | yLogiczne OR lub bitowe logiczne OR x && y AND warunkowe x || Y OR warunkowe X?? Y Operator łączenia wartości null C? t: f Operator warunkowy x = y, x += y, x -= y, x *= y, x /= y, x%= y, x &= y, x |= y, x ^=y, x <<= y, x = y, x = y, x >>?? = y, => Przypisanie i deklaracja lambda
Skojarzenie operatora
Gdy operatory mają ten sam pierwszeństwo, skojarzenie operatorów określa kolejność wykonywania operacji:
Operatory kojarzące z lewej strony są oceniane w kolejności od lewej do prawej. Z wyjątkiem operatorów przypisania i operatorów łączenia wartości null, wszystkie operatory binarne są skojarzone z lewej strony. Na przykład a + b - c wartość jest obliczana jako (a + b) - c. Operatory kojarzenia od prawej do lewej są oceniane w kolejności od prawej do lewej. Operatory przypisania, operatory łączenia wartości null, lambdas i operator ? :warunkowy są właściwe. Na przykład x = y = z wartość jest obliczana jako x = (y = z). Użyj nawiasów, aby zmienić kolejność oceny nałożonej przez skojarzenie operatora:
int a = 13 / 5 / 2;int b = 13 / (5 / 2);Console. WriteLine($"a = {a}, b = {b}"); // output: a = 1, b = 6Ocena operandu
Niezwiązane z pierwszeństwem operatora i skojarzeniem operandy w wyrażeniu są obliczane od lewej do prawej. W poniższych przykładach pokazano kolejność oceniania operatorów i operandów:
Wyrażenie Kolejność obliczania a + ba, b, + a + b * ca, b, c, *, + a / b + c * da, b, /, c, d, *, + a / (b + c) * da, b, c, +, /, d, * Zazwyczaj wszystkie operandy operatorów są oceniane. Jednak niektórzy operatorzy warunkowo oceniają operandy. Oznacza to, że wartość lewego operandu takiego operatora określa, czy (lub które) inne operandy powinny być oceniane. Te operatory to warunkowe operatory logiczne AND () i OR (&&||), operatory ?? łączenia wartości null i operatory warunkowe o wartości null oraz ?? =operator ? :warunkowy?. . ? [] Aby uzyskać więcej informacji, zobacz opis każdego operatora.
specyfikacja języka C#
Aby uzyskać więcej informacji, zobacz następujące sekcje specyfikacji języka C#:
Wyrażenia Operatory Zobacz też
Dokumentacja języka C# Przeładowanie operatora Drzewa wyrażeń
