Przepisy i wskazówki dotyczące stosowania Electrolux Ecf9214x są niezbędnymi narzędziami, które pozwalają użytkownikom w pełni wykorzystać swoje urządzenie. Przed użyciem urządzenia dobrze jest zapoznać się z instrukcją obsługi, aby mieć pewność, że urządzenie jest używane w sposób bezpieczny i zgodny z zaleceniami. Ważne jest, aby użytkownicy stosowali się do wszystkich zaleceń zawartych w instrukcji obsługi, w tym dotyczących przechowywania, czyszczenia i konserwacji urządzenia. Przestrzeganie zaleceń producenta zwiększa żywotność urządzenia, a także zmniejsza ryzyko uszkodzenia.
Ostatnia aktualizacja: Przepisy i wskazówki dotyczące stosowania Electrolux Ecf9214x
07. 01. 2019 analizy W czerwcu 2018 r. na stronie internetowej UODO pojawiły się wskazówki dotyczące monitoringu wizyjnego, przy czym Urząd ogłosił jednocześnie możliwość składania do dokumentu uwag w ramach konsultacji. Sama inicjatywa jest niezwykle cenna, ponieważ prowadzenie monitoringu w kontekście nowych regulacji prawnych wzbudza wiele wątpliwości. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie głównych kwestii z czerwcowych wskazówek. Kamery monitoringu wizyjnego towarzyszą nam na co dzień w bardzo szerokim zakresie, pomagając chronić własność materialną czy intelektualną, jednak nie mogą one przy tym naruszać prywatności nagrywanych osób. Zwłaszcza iż nowe technologie i towarzyszące im rozwiązania sprawiają, że osoba nagrana nie zawsze jest tego nagrywania świadoma. W związku z tym, że brakuje obecnie konkretnych regulacji dotyczących monitoringu, oraz dotyczy on różnych obszarów, należy stosować się do ogólnych przepisów o ochronie danych osobowych jak i szczególnych przepisów sektorowych, w zależności od tego jakiego procesu dotyczy monitoring wizyjny. W związku z ustawą z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych, modyfikacji w tym zakresie ulegają przepisy Kodeksu pracy, wskazując, że monitoring dotyczący pracowników może mieć miejsce tylko i wyłącznie w ramach: kontroli produkcji, zapewnienia bezpieczeństwa, zapewnienia ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa i ochrony mienia. Dodatkowo obszar monitorowany nie może obejmować: szatni, stołówek oraz toalet. W sytuacji kiedy administrator monitoruje obszar dozwolony, powinien mieć na uwadze poszanowanie praw i wolności osób fizycznych, co wielokrotnie zostało podkreślone w RODO, ale wynika także z Konstytucji RP czy przepisów sektorowych. Mając zamiar stosowania monitoringu wizyjnego w organizacji, niezbędne jest wykonanie analizy ryzyka jeszcze przed jego zastosowaniem. Wynik analizy wykaże, czy rzeczywiście użycie kamer dozoru wizyjnego jest niezbędne i konieczne do osiągnięcia celu, jakim jest zapewnienia bezpieczeństwa. Warte rozważenia są inne środki zabezpieczające np. zatrudnienie firmy zapewniającej ochronę. Jeśli wynik analizy nie będzie wskazywał ryzyka naruszenia praw i wolności osób fizycznych lub będzie ono niskie, to prawną podstawę przetwarzania danych może stanowić dla administratora prawnie uzasadniony interes (art. 6 ust. 1 lit. f RODO), natomiast nie może mieć ona zastosowania do administratorów, będących podmiotami publicznymi. Jeśli prowadzenie monitoringu okaże się niezbędne, lub organizacja jest zobligowana do jego stosowania przepisami prawa, należy go używać w taki sposób, aby nie naruszał praw i wolności osób, których dane będą rejestrowane. Administrator danych podejmując decyzję o stosowaniu monitoringu zobowiązany jest do: Należy zwrócić uwagę, że jeśli nagrania mogą odtwarzać obraz klatka po klatce, by rozpoznać osobę której dane są przetwarzane przy jednoczesnym użyciu odpowiednich metod technicznych, dokonujących automatycznej analizy obrazu, to może dochodzić do przetwarzania szczególnych kategorii danych. Zastosowanie monitoringu w firmach, może powodować pokusę użycia ukrytych kamer w celu np. eliminacji kradzieży, niszczenia mienia, weryfikacji podejrzeń co do pracowników. Takie działania są nielegalne, a wyjątek legalności ich stosowania przewidziany jest jedynie dla odpowiednich służb. Autor Katarzyna Marcisz Doświadczenie w zakresie ochrony danych osobowych zdobywała w Ministerstwie Cyfryzacji, jako wsparcie Departamentu Zarządzania Danymi przy konsultacjach społecznych ustawy o ochronie danych osobowych. Posiada certyfikat audytora wiodącego ISO 27001 (Bezpieczeństwo Informacji) i wieloletnie doświadczenie w obsłudze Klienta biznesowego.
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1333/2008
z dnia 16 grudnia 2008 r.
w sprawie dodatków do żywności
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1,
stanowiąc zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 251 Traktatu 2,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Swobodny przepływ bezpiecznej i zdrowej żywności stanowi istotny aspekt rynku wewnętrznego i znacznie przyczynia się do poprawy zdrowia i pomyślności obywateli oraz ich sytuacji społeczno-ekonomicznej.
(2) W ramach realizacji polityk Wspólnoty należy zapewnić wysoki poziom ochrony ludzkiego zdrowia i życia.
(3) Niniejsze rozporządzenie zastępuje obowiązujące dyrektywy i decyzje dotyczące dodatków do żywności dopuszczonych do stosowania w środkach spożywczych, w celu zapewnienia efektywnego funkcjonowania rynku wewnętrznego i wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i wysokiego poziomu ochrony konsumentów, w tym ochrony interesów konsumentów, poprzez wprowadzenie zbiorczych i uproszczonych procedur.
(4) Niniejsze rozporządzenie harmonizuje przepisy dotyczące stosowania dodatków do żywności w środkach spożywczych we Wspólnocie. Przepisy te dotyczą stosowania dodatków do żywności w środkach spożywczych, objętych dyrektywą Rady 89/398/EWG z dnia 3 maja 1989 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego 3, a także stosowania niektórych barwników spożywczych do celów znakowania mięsa pod względem zdrowotności oraz dekoracji i stemplowania jaj. Ponadto niniejsze rozporządzenie harmonizuje przepisy dotyczące stosowania dodatków do żywności w dodatkach do żywności i w enzymach spożywczych, tym samym zapewniając ich bezpieczeństwo i jakość oraz ułatwiając ich przechowywanie i stosowanie. Nie było to wcześniej przedmiotem regulacji na poziomie Wspólnoty.
(5) Dodatki do żywności są substancjami, które w normalnych warunkach nie są spożywane same jako żywność, ale dodawane są do żywności celowo, ze względów technologicznych określonych w niniejszym rozporządzeniu, takich jak konserwowanie żywności. Niniejszym rozporządzeniem należy objąć wszystkie dodatki do żywności, a zatem w świetle postępu naukowo-technicznego należy zaktualizować wykaz rodzajów funkcji pełnionych przez dodatki do żywności. Jednak dana substancja nie powinna być uważana za dodatek do żywności, jeżeli jest stosowana w celu nadania tej żywności określonego aromatu lub smaku lub w celu żywieniowym, jak substytuty soli, witaminy i minerały. Ponadto substancje uważane za środki spożywcze, które mogą być stosowane ze względu na ich funkcję technologiczną, takie jak chlorek sodu czy szafran do barwienia, a także enzymy spożywcze, nie powinny być objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia. Preparaty uzyskane ze środków spożywczych i innych naturalnych materiałów źródłowych, które mają wywołać skutek technologiczny w gotowej żywności i które otrzymuje się drogą selektywnej ekstrakcji składników (np. pigmentów) związanych ze składnikami odżywczymi lub aromatycznymi, należy jednak uznać za dodatki do żywności w rozumieniu niniejszego rozporządzenia. Enzymy spożywcze są objęte rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1332/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie enzymów spożywczych 4, co wyklucza zastosowanie niniejszego rozporządzenia.
(6) Substancje niespożywane jako żywność, ale celowo stosowane w przetwarzaniu żywności, które w gotowej żywności obecne są jedynie jako pozostałości, a w produkcie końcowym nie pełnią funkcji technologicznej (substancje pomocnicze w przetwórstwie), nie powinny być objęte niniejszym rozporządzeniem.
(7) Dodatki do żywności powinny być dopuszczane i stosowane jedynie w przypadku, gdy spełniają kryteria określone w niniejszym rozporządzeniu. Stosowanie dodatków do żywności musi być bezpieczne, a ich zastosowanie musi być niezbędne ze względu technologicznego, nie może wprowadzać w błąd konsumentów i musi przynosić im korzyści. Wprowadzanie konsumentów w błąd obejmuje między innymi kwestie związane z charakterem, świeżością, jakością użytych składników i naturalnością produktu lub procesu produkcji lub też z wartością odżywczą produktu, w tym zawartością owoców i warzyw w produkcie. Podczas dopuszczania dodatków do żywności należy uwzględnić także inne istotne czynniki, w tym czynniki społeczne, gospodarcze, związane z tradycjami, etyczne i związane ze środowiskiem, zasadę ostrożności, jak również możliwość przeprowadzenia kontroli. Stosowanie i maksymalne poziomy dodatku do żywności powinny uwzględniać jego spożycie z innych źródeł oraz narażenie szczególnych grup konsumentów (np. konsumentów cierpiących na alergie) na spożycie tego dodatku.
(8) Dodatki do żywności muszą być zgodne z zatwierdzonymi specyfikacjami, które powinny obejmować informacje niezbędne do odpowiedniej identyfikacji danego dodatku do żywności, w tym jego pochodzenia, a także określać dopuszczalne kryteria czystości. Specyfikacje opracowane uprzednio dla dodatków do żywności, zawarte w dyrektywie Komisji 95/31/WE z dnia 5 lipca 1995 r. ustanawiającej szczególne kryteria czystości dotyczące substancji słodzących stosowanych w środkach spożywczych 5, dyrektywie Komisji 95/45/WE z dnia 26 lipca 1995 r. ustanawiającej szczególne kryteria czystości dotyczące barwników stosowanych w środkach spożywczych 6 i dyrektywie Komisji 96/77/WE z dnia 2 grudnia 1996 r. ustanawiającej szczególne kryteria czystości dla dodatków do środków spożywczych innych niż barwniki i substancje słodzące 7, powinny zostać utrzymane w mocy do czasu wpisania odpowiednich dodatków do żywności do załączników do niniejszego rozporządzenia. W tym samym czasie specyfikacje dotyczące takich dodatków powinny zostać określone w rozporządzeniu. Specyfikacje te powinny odnosić się bezpośrednio do dodatków do żywności uwzględnionych w wykazach wspólnotowych zawartych w załącznikach do niniejszego rozporządzenia. Jednak ze względu na ich złożony charakter i zakres oraz konieczność zapewnienia przejrzystości specyfikacje nie powinny zostać uwzględnione jako takie w wykazach wspólnotowych, ale powinny zostać określone w jednym lub większej liczbie odrębnych rozporządzeń.
(9) Niektóre dodatki do żywności dopuszczone są wyłącznie do celów zastosowań szczególnych, w ramach niektórych obowiązujących praktyk i dozwolonych procesów enologicznych. Takie dodatki do żywności powinny być stosowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i przepisami szczególnymi, określonymi w odpowiednich przepisach wspólnotowych.
(10) W celu zapewnienia harmonizacji ocena ryzyka i wydawanie zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności powinny być dokonywane zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1331/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. ustanawiającym jednolitą procedurę wydawania zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności, enzymów spożywczych i środków aromatyzujących 8.
(11) Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającym procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności 9 w sprawach mogących mieć wpływ na zdrowie publiczne przeprowadza się konsultacje z Europejskim Urzędem ds. Bezpieczeństwa Żywności (zwanym dalej "Urzędem").
(12) Dodatki do żywności objęte zakresem stosowania rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy 10 powinny uzyskać dopuszczenie zgodnie z przepisami tego rozporządzenia, jak również zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.
(13) Dopuszczony na mocy niniejszego rozporządzenia dodatek do żywności, który jest przygotowywany z wykorzystaniem metod produkcji lub materiałów wyjściowych w zasadniczy sposób różniących się od objętych oceną ryzyka dokonaną przez urząd lub określonych w przyjętych specyfikacjach, powinien zostać zgłoszony do oceny przez urząd. "Zasadnicze różnice" występują między innymi w przypadku zmiany metody produkcji z metody polegającej na ekstrakcji z danej rośliny na metodę polegającą na produkcji drogą fermentacji z wykorzystaniem mikroorganizmu lub - jeżeli pierwotny mikroorganizm został genetycznie zmodyfikowany - zmiany w materiałach wyjściowych lub w wielkości cząsteczek, w tym przy użyciu nanotechnologii.
(14) Każdy dodatek do żywności powinien podlegać stałemu nadzorowi, a gdy tylko jest to konieczne ze względu na zmianę warunków jego stosowania lub pojawienie się nowych informacji naukowych, musi zostać poddany ponownej ocenie. W razie potrzeby Komisja wraz z państwami członkowskimi powinna rozważyć podjęcie odpowiednich działań.
(15) Państwa członkowskie, które w dniu 1 stycznia 1992 r. utrzymały w mocy zakazy stosowania niektórych dodatków w niektórych szczególnych środkach spożywczych uważanych za tradycyjne i produkowanych na swoim terytorium, powinny móc nadal stosować te zakazy. Ponadto w odniesieniu do produktów takich jak "feta" czy "salame cacciatore" niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać możliwości stosowania bardziej restrykcyjnych zasad związanych ze stosowaniem niektórych określeń zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 510/2006 z 20 marca 2006 r. w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych 11 oraz rozporządzeniem Rady (WE) nr 509/2006 z dnia 20 marca 2006 r. w sprawie produktów rolnych i środków spożywczych będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami 12.
(16) O ile nie mają zastosowania dalsze ograniczenia, dodatek może być obecny w żywności - jeżeli nie został bezpośrednio do niej dodany - w wyniku wprowadzenia wraz ze składnikiem żywności, w którym jego obecność była dopuszczalna, o ile poziom dodatku w gotowej żywności nie jest wyższy, niż wprowadzony w wyniku zastosowania tego składnika we właściwych warunkach technologicznych i zgodnie z zasadami dobrej praktyki produkcyjnej.
(17) Dodatki do żywności nadal podlegają ogólnym obowiązkom w zakresie etykietowania określonym w dyrektywie 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych 13, a także, odpowiednio, w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003 i rozporządzeniu (WE) nr 1830/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. dotyczącym możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie 14. Ponadto niniejsze rozporządzenie powinno zawierać przepisy szczególne dotyczące etykietowania dodatków do żywności sprzedawanych jako takie producentom lub konsumentowi końcowemu.
(18) Substancje słodzące dopuszczone na mocy niniejszego rozporządzenia mogą być stosowane w słodzikach stołowych sprzedawanych bezpośrednio konsumentom. Producenci takich produktów powinni w odpowiedni sposób udostępnić konsumentom informacje umożliwiające bezpieczne stosowanie produktu. Takie informacje mogą być udostępniane na różne sposoby, w tym na etykietach, na stronach internetowych, poprzez telefoniczne linie informacyjne dla konsumentów lub w punktach sprzedaży. Aby przyjąć jednolite podejście do realizacji tego wymogu, niezbędne mogą okazać się wytyczne na szczeblu Wspólnoty.
(19) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji 15.
(20) W szczególności należy przyznać Komisji uprawnienia do zmiany załączników do niniejszego rozporządzenia oraz do przyjmowania właściwych środków przejściowych. Jako że środki te mają zakres ogólny i mają na celu zmianę innych niż istotne elementów niniejszego rozporządzenia między innymi poprzez uzupełnienie go nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą przewidzianą w art. 5a decyzji 1999/468/WE.
(21) Ze względu na potrzebę skutecznego działania terminy mające zwykle zastosowanie w ramach procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą powinny zostać skrócone dla przyjęcia pewnych zmian do załączników II i III odnoszących się do substancji już dopuszczonych zgodnie z prawem wspólnotowym oraz wszelkich odpowiednich środków przejściowych związanych z tym substancjami.
(22) W celu opracowania i uaktualnienia prawa wspólnotowego dotyczącego dodatków do żywności w odpowiedni i skuteczny sposób, niezbędne jest gromadzenie przez państwa członkowskie danych oraz wzajemna wymiana informacji i koordynacja zadań pomiędzy nimi. Do osiągnięcia tego celu wskazanym może być przeprowadzenie badań dotyczących kwestii szczególnych tak, aby usprawnić proces podejmowania decyzji. Właściwe jest, aby Wspólnota finansowała takie badania ze swojego budżetu. Finansowanie takich środków objęte jest rozporządzeniem (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt 16.
(23) Państwa członkowskie będą przeprowadzać urzędowe kontrole mające na celu egzekwowanie zgodności z przepisami niniejszego rozporządzenia zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 882/2004.
(24) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, tzn. ustanowienie wspólnotowych zasad dotyczących dodatków do żywności, nie może zostać w zadowalający sposób osiągnięty przez państwa członkowskie, a ze względu na jedność rynku i wysoki poziom ochrony konsumentów może zostać lepiej osiągnięty na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z określoną w tym artykule zasadą proporcjonalności niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu.
(25) Po przyjęciu niniejszego rozporządzenia Komisja, wspomagana przez Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt, powinna dokonać przeglądu wszystkich obowiązujących zezwoleń pod kątem ich zgodności z kryteriami innymi niż bezpieczeństwo, takimi jak spożycie, wymogi technologiczne i możliwość wprowadzania w błąd konsumentów. Wszystkie dodatki do żywności, które mają nadal podlegać procedurze dopuszczenia do stosowania we Wspólnocie, powinny zostać ujęte w wykazach wspólnotowych w załącznikach II i III do niniejszego rozporządzenia. Załącznik III do niniejszego rozporządzenia powinien zostać uzupełniony o inne dodatki do żywności, stosowane w dodatkach do żywności i w enzymach spożywczych, a także jako nośniki składników odżywczych, oraz o warunki ich stosowania zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1331/2008 [ustanawiającym jednolitą procedurę wydawania zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności, enzymów spożywczych i środków aromatyzujących]. W celu zapewnienia odpowiedniego okresu przejściowego przepisy załącznika III, inne niż przepisy dotyczące nośników dodatków do żywności oraz dodatków do żywności w środkach aromatyzujących, nie powinny mieć zastosowania do dnia 1 stycznia 2011 r.
(26) Do chwili sporządzenia wspólnotowych wykazów dodatków do żywności konieczne jest stosowanie uproszczonej procedury umożliwiającej aktualizację obecnych wykazów dodatków do żywności zawartych w obowiązujących dyrektywach.
(27) Bez uszczerbku dla wyników przeglądu, o którym mowa w motywie 25, w terminie jednego roku od przyjęcia niniejszego rozporządzenia Komisja powinna przyjąć dla urzędu program ponownej oceny bezpieczeństwa tych dodatków do żywności, które zostały już wcześniej dopuszczone we Wspólnocie. Program ten powinien określić konieczność i ustalić porządek priorytetów, według których mają zostać zbadane dozwolone dodatki do żywności.
(28) Niniejsze rozporządzenie uchyla i zastępuje: dyrektywę Rady z dnia 23 października 1962 r. w sprawie zbliżenia przepisów państw członkowskich dotyczących barwników dopuszczonych do użycia w środkach spożywczych przeznaczonych do spożycia przez ludzi 17, dyrektywę Rady 65/66/EWG z 26 stycznia 1965 r. ustanawiającą szczególne kryteria czystości konserwantów dopuszczonych do użycia w środkach spożywczych przeznaczonych do spożycia przez ludzi 18, dyrektywę Rady 78/663/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. ustanawiającą szczególne kryteria czystości środków emulgujących, stabilizujących, zagęszczających i żelujących stosowanych w środkach spożywczych 19, dyrektywę Rady 78/664/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. ustanawiającą szczególne kryteria czystości przeciwutleniaczy dopuszczonych do użycia w środkach spożywczych przeznaczonych do spożycia przez ludzi 20, pierwszą dyrektywę Komisji 81/712/EWG z dnia 28 lipca 1981 r. ustanawiającą wspólnotowe metody analiz w celu kontroli spełniania kryteriów czystości przez niektóre dodatki stosowane w środkach spożywczych 21, dyrektywę Rady 89/107/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących dodatków do środków spożywczych dopuszczonych do użycia w środkach spożywczych przeznaczonych do spożycia przez ludzi 22, dyrektywę 94/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 czerwca 1994 r. w sprawie substancji słodzących używanych w środkach spożywczych 23, dyrektywę 94/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 czerwca 1994 r. w sprawie barwników używanych w środkach spożywczych 24, dyrektywę 95/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 lutego 1995 r. w sprawie dodatków do żywności innych niż barwniki i substancje słodzące 25, jak również decyzję nr 292/97/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 grudnia 1996 r. w sprawie utrzymania w mocy przepisów prawa krajowego zakazujących użycia niektórych dodatków w produkcji niektórych szczególnych środków spożywczych 26 oraz decyzję Komisji 2002/247/WE z dnia 27 marca 2002 r. zawieszającą wprowadzanie do obrotu i przywóz słodyczy galaretkowych zawierających dodatek do żywności E 425 konjac 27. Jednakże w okresie przejściowym niektóre przepisy tych aktów należy utrzymać w mocy, aby dać czas na opracowanie wykazów wspólnotowych zawartych w załącznikach do niniejszego rozporządzenia,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Strasburgu dnia 16 grudnia 2008 r.
| W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
| H. -G. PÖTTERING | B. LE MAIRE |
| Przewodniczący | Przewodniczący |
1 Dz. U. C 168 z 20. 7. 2007, s. 34.
2 Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 10 lipca 2007 r. (Dz. C 175 E z 10. 2008, s. 142), wspólne stanowisko Rady z dnia 10 marca 2008 r. C 111 E z 6. 5. 10), stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2008 r. (dotychczas nieopublikowane) oraz decyzja Rady z dnia 18 listopada 2008 r.
3 Dz. L 186 z 30. 6. 1989, s. 27.
4 Zob. 7 s. niniejszego Dziennika Urzędowego.
5 Dz. L 178 z 28. 1995, s. 1.
6 Dz. L 226 z 22. 9.
7 Dz. L 339 z 30. 12. 1996, s.
8 Zob. 1 s.
9 Dz. L 31 z 1. 2. 2002, s.
10 Dz. L 268 z 18. 10. 2003, s.
11 Dz. L 93 z 31. 3. 2006, s.
12 Dz.
13 Dz. L 109 z 6. 2000, s. 29.
14 Dz. 24.
15 Dz. L 184 z 17. 1999, s. 23.
16 Dz. L 165 z 30. 4. 2004, s.
17 Dz. 115 z 11. 11. 1962, s. 2645/62.
18 Dz. 22 z 9. 1965, s. 373.
19 Dz. L 223 z 14. 8. 1978, s.
20 Dz. 30.
21 Dz. L 257 z 10. 1981, s.
22 Dz. L 40 z 11.
23 Dz. L 237 z 10. 1994, s.
24 Dz. 13.
25 Dz. L 61 z 18.
26 Dz. L 48 z 19. 1997, s.
27 Dz. L 84 z 28. 69.
28 Zob. 34 s.
29 Dz. L 330 z 5. 1998, s. 32.
30 Dz. L 268 z 24. 1991, s.
31 Dz. L 139 z 30. 55.
32 Dz. 21.
33 Załącznik I:
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 510/2013 z dnia 3 czerwca 2013 r. UE. L. 150. 17) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 czerwca 2013 r.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia nr (UE) 2019/891 z dnia 28 maja 2019 r. 2019. 142. 54) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 czerwca 2019 r.
34 Załącznik II:
- zmieniony przez art. 1 i 2 rozporządzenia Komisji nr 1129/2011 z dnia 11 listopada 2011 r. 295. 1) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 grudnia 2011 r. w zakresie, w jakim dotyczy: części B pkt 3 pozycja dotycząca zasadowego kopolimeru metakrylanu (E 1205); części E pkt 12. 2 pozycja dotycząca stosowania dwutlenku krzemu (E 551) w substytutach soli; części E pkt 17. 1 pozycja dotycząca stosowania zasadowego kopolimeru metakrylanu (E 1205) w suplementach diety dostarczanych w postaci stałej. Zmieniony załącznik, w pozostałym zakresie obowiązuje od dnia 1 czerwca 2013 r.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1131/2011 z dnia 11 listopada 2011 r. 205) zmieniającego nin.
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 380/2012 z dnia 3 maja 2012 r. 119. 14) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 maja 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 470/2012 z dnia 4 czerwca 2012 r. 144. 16) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 471/2012 z dnia 4 czerwca 2012 r. 19) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia Komisji nr 472/2012 z dnia 4 czerwca 2012 r. 22) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia Komisji nr 570/2012 z dnia 28 czerwca 2012 r. 169. 43) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 lipca 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 583/2012 z dnia 2 lipca 2012 r. 173. 8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 lipca 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 675/2012 z dnia 23 lipca 2012 r. 196. 52) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 sierpnia 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 1049/2012 z dnia 8 listopada 2012 r. 310. 41) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 listopada 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 1057/2012 z dnia 12 listopada 2012 r. 313. 11) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 grudnia 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 1147/2012 z dnia 4 grudnia 2012 r. 333. 34) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 25 grudnia 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 1148/2012 z dnia 4 grudnia 2012 r. 37) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia Komisji nr 1149/2012 z dnia 4 grudnia 2012 r. 40) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia Komisji nr 1166/2012 z dnia 7 grudnia 2012 r. 336. 75) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 grudnia 2012 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 25/2013 z dnia 16 stycznia 2013 r. rozporządzenie z dniem 6 lutego 2013 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 1129/2011 z dnia 11 listopada 2011 r. rozporządzenie z dniem 1 czerwca 2013 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 232/2012 z dnia 16 marca 2012 r. 78. 1 rozporządzenia Komisji nr 438/2013 z dnia 13 maja 2013 r. 129. 28) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 czerwca 2013 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 509/2013 z dnia 3 czerwca 2013 r. 13) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr 723/2013 z dnia 26 lipca 2013 r. 202. rozporządzenie z dniem 16 sierpnia 2013 r. 1 rozporządzenia nr 738/2013 z dnia 30 lipca 2013 r. 204. 32) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 sierpnia 2013 r. 1 rozporządzenia nr 739/2013 z dnia 30 lipca 2013 r. 35) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr 816/2013 z dnia 28 sierpnia 2013 r. 2013. 230. rozporządzenie z dniem 18 września 2013 r. 1 rozporządzenia nr 817/2013 z dnia 28 sierpnia 2013 r. 7) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr 913/2013 z dnia 23 września 2013 r. 252. rozporządzenie z dniem 14 października 2013 r. 1 rozporządzenia nr 1068/2013 z dnia 30 października 2013 r. 289. 58) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 listopada 2013 r. 1 rozporządzenia nr 1069/2013 z dnia 30 października 2013 r. 61) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr 1274/2013 z dnia 6 grudnia 2013 r. 328. 79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 grudnia 2013 r. 1 rozporządzenia nr 59/2014 z dnia 23 stycznia 2014 r. 2014. 9) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2014 r. 1 rozporządzenia nr 264/2014 z dnia 14 marca 2014 r. 76. rozporządzenie z dniem 4 kwietnia 2014 r. 1 rozporządzenia nr 298/2014 z dnia 21 marca 2014 r. 89. 36) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 kwietnia 2014 r. 1 rozporządzenia nr 497/2014 z dnia 14 maja 2014 r. 143. 6) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 4 czerwca 2014 r. 1 rozporządzenia nr 505/2014 z dnia 15 maja 2014 r. 145. rozporządzenie z dniem 5 czerwca 2014 r. 1 rozporządzenia nr 506/2014 z dnia 15 maja 2014 r. 1 rozporządzenia nr 601/2014 z dnia 4 czerwca 2014 r. 166. rozporządzenie z dniem 25 czerwca 2014 r. 1 rozporządzenia nr 685/2014 z dnia 20 czerwca 2014 r. 182. 23) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 lipca 2014 r. 1 rozporządzenia nr 923/2014 z dnia 25 sierpnia 2014 r. rozporządzenie z dniem 15 września 2014 r. 1 rozporządzenia nr 957/2014 z dnia 10 września 2014 r. 270. rozporządzenie z dniem 1 października 2014 r. 1 rozporządzenia nr 969/2014 z dnia 12 września 2014 r. 272. rozporządzenie z dniem 3 października 2014 r. 1 rozporządzenia nr 1084/2014 z dnia 15 października 2014 r. 298. rozporządzenie z dniem 5 listopada 2014 r. 1 rozporządzenia nr 1092/2014 z dnia 16 października 2014 r. 299. rozporządzenie z dniem 6 listopada 2014 r. 1 rozporządzenia nr 1093/2014 z dnia 16 października 2014 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/537 z dnia 31 marca 2015 r. 2015. 88. rozporządzenie z dniem 21 kwietnia 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/538 z dnia 31 marca 2015 r. 4) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/647 z dnia 24 kwietnia 2015 r. 107. rozporządzenie z dniem 15 maja 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/649 z dnia 24 kwietnia 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/1378 z dnia 11 sierpnia 2015 r. 213. rozporządzenie z dniem 1 września 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/1739 z dnia 28 września 2015 r. 253. 3) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 października 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/1832 z dnia 12 października 2015 r. 266. 27) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 2 listopada 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/56 z dnia 19 stycznia 2016 r. 2016. 46) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 lutego 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/263 z dnia 25 lutego 2016 r. 50. 25) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 17 marca 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/324 z dnia 7 marca 2016 r. 61. rozporządzenie z dniem 28 marca 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/441 z dnia 23 marca 2016 r. 47) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 kwietnia 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/479 z dnia 1 kwietnia 2016 r. 87. rozporządzenie z dniem 22 kwietnia 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/683 z dnia 2 maja 2016 r. 117. rozporządzenie z dniem 23 maja 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/691 z dnia 4 maja 2016 r. 120. rozporządzenie z dniem 25 maja 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2016/1776 z dnia 6 października 2016 r. 2) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 października 2016 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2017/335 z dnia 27 lutego 2017 r. 2017. 15) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 marca 2017 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2017/839 z dnia 17 maja 2017 r. 125. rozporządzenie z dniem 7 czerwca 2017 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2017/871 z dnia 22 maja 2017 r. 134. rozporządzenie z dniem 12 czerwca 2017 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2017/1270 z dnia 14 lipca 2017 r. 184. rozporządzenie z dniem 4 sierpnia 2017 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2017/1399 z dnia 28 lipca 2017 r. 199. rozporządzenie z dniem 18 sierpnia 2017 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/74 z dnia 17 stycznia 2018 r. 2018. 21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 lutego 2018 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/677 z dnia 3 maja 2018 r. 114. 10) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 maja 2018 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/682 z dnia 4 maja 2018 r. 116. 5) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 maja 2018 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/98 z dnia 22 stycznia 2018 r. 17. rozporządzenie z dniem 12 sierpnia 2018 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/1461 z dnia 28 września 2018 r. 245. rozporządzenie z dniem 21 października 2018 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/1481 z dnia 4 października 2018 r. 251. rozporządzenie z dniem 25 października 2018 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/1497 z dnia 8 października 2018 r. rozporządzenie z dniem 29 października 2018 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2019/800 z dnia 17 maja 2019 r. 132. rozporządzenie z dniem 9 czerwca 2019 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2019/801 z dnia 17 maja 2019 r. 18) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr (UE) 2018/1472 z dnia 28 września 2018 r. 247. rozporządzenie z dniem 23 października 2019 r. 1 rozporządzenia nr 279/2020 z dnia 27 lutego 2020 r. 2020. 59. rozporządzenie z dniem 19 marca 2020 r. 1 rozporządzenia nr 351/2020 z dnia 28 lutego 2020 r. 65. rozporządzenie z dniem 24 marca 2020 r. 1 rozporządzenia nr 355/2020 z dnia 26 lutego 2020 r. 67. rozporządzenie z dniem 25 marca 2020 r. 1 rozporządzenia nr 356/2020 z dnia 4 marca 2020 r. 31) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr 771/2020 z dnia 11 czerwca 2020 r. rozporządzenie z dniem 2 lipca 2020 r. 1 rozporządzenia nr 1419/2020 z dnia 7 października 2020 r. 326. rozporządzenie z dniem 28 października 2020 r. 1 rozporządzenia nr 1819/2020 z dnia 2 grudnia 2020 r. 406. 26) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 grudnia 2020 r. 1 rozporządzenia nr 1156/2021 z dnia 13 lipca 2021 r. 2021. 249. 87) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 sierpnia 2021 r. 1 rozporządzenia nr 1175/2021 z dnia 16 lipca 2021 r. 256. 53) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 sierpnia 2021 r. 1 rozporządzenia nr 2022/63 z dnia 14 stycznia 2022 r. 2022. rozporządzenie z dniem 7 lutego 2022 r. 1 rozporządzenia nr 2022/141 z dnia 21 stycznia 2022 r. rozporządzenie z dniem 22 lutego 2022 r. 1 rozporządzenia nr 2022/1023 z dnia 28 czerwca 2022 r. 172. rozporządzenie z dniem 19 lipca 2022 r. 1 rozporządzenia nr 2022/1037 z dnia 29 czerwca 2022 r. rozporządzenie z dniem 20 lipca 2022 r. 1 rozporządzenia nr 2022/1038 z dnia 29 czerwca 2022 r. 56) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr 2022/1923 z dnia 10 października 2022 r. 264. rozporządzenie z dniem 31 października 2022 r.
35 Rozporządzenie Komisji (UE) nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. ustanawiające specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. L 83 z 22. 2012, s. 1).
36 Załącznik III:
- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1130/2011 z dnia 11 listopada 2011 r. 178) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia Komisji nr 244/2013 z dnia 19 marca 2013 r. 77. rozporządzenie z dniem 9 kwietnia 2013 r. 1 rozporządzenia Komisji nr 256/2013 z dnia 20 marca 2013 r. 79. 24) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 kwietnia 2013 r. 1 rozporządzenia nr 818/2013 z dnia 28 sierpnia 2013 r. 12) zmieniającego nin. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/639 z dnia 23 kwietnia 2015 r. 106. rozporządzenie z dniem 14 maja 2015 r. 2 rozporządzenia nr (UE) 2015/647 z dnia 24 kwietnia 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2015/1362 z dnia 6 sierpnia 2015 r. 210. rozporządzenie z dniem 27 sierpnia 2015 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2017/874 z dnia 22 maja 2017 r. 1 rozporządzenia nr (UE) 2017/1271 z dnia 14 lipca 2017 r. 1 rozporządzenia nr 268/2020 z dnia 26 lutego 2020 r. 56. rozporządzenie z dniem 18 marca 2020 r.
37 Załącznik V zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 238/2010 z dnia 22 marca 2010 r. 75. rozporządzenie z dniem 20 lipca 2010 r.
Rodzaje instalacji tryskaczowych
Budowa podstawowej instalacji tryskaczowej obejmuje zbiornik zapasu wody, pompownię, podstację z zaworami kontrolno-alarmowymi, rurociągi tłoczne rozprowadzające i rurociągi dystrybucyjne oraz siatkę tryskaczy. Działanie stałych urządzeń gaśniczych tryskaczowych opiera się na wykorzystaniu ampułek z cieczą termicznie rozszerzalną, blokujących (uniemożliwiających) wypływ wody z tryskaczy. Wzrost temperatury wywołany pożarem prowadzi do zwiększenia objętości cieczy i pęknięcia ampułki, co skutkuje otwarciem tryskacza.
Istnieją trzy podstawowe typy instalacji tryskaczowych. Są to:
- system tryskaczowy mokry – najbardziej popularny rodzaj instalacji tryskaczowej, w którym rurociągi dystrybucyjne są stale wypełnione wodą. Po pęknięciu ampułki i otwarciu tryskacza, następuje natychmiastowe uwolnienie wody i rozpoczęcie akcji gaśniczej.
- system tryskaczowy suchy – przeznaczony do ochrony obiektów, gdzie temperatura może spaść poniżej 4°C. W systemie tym rurociąg dystrybucyjny jest wypełniony sprężonym powietrzem lub azotem. Pęknięcie ampułki w tryskaczu powoduje spadek ciśnienia w rurociągu, co jest sygnałem do otwarcia zaworu kontrolno-alarmowego. Do rurociągu dystrybucyjnego zostaje wtłoczona woda, która uwalniana jest przez otwarte tryskacze bezpośrednio nad miejscem pożaru.
- system tryskaczowy suchy pre-action – nazywany też systemem tryskaczowym wstępnie wysterowanym. Ten rodzaj instalacji zalecany jest jako zabezpieczenie obiektów szczególnie wrażliwych na działanie wody lub w systemach w których zastosowanie systemu suchego jest ograniczone . W systemie pre-action rurociąg dystrybucyjny wypełniony jest powietrzem, a proces gaszenia, w zależności od zastosowanych rozwiązań, realizowany jest jednoetapowo bądź dwuetapowo – za pośrednictwem ampułek w tryskaczach oraz zewnętrznego systemu wykrywania ognia. Dzięki temu ryzyko nieuzasadnionego wypływu wody, np. z powodu awarii tryskacza, zostaje ograniczone do minimum.
Rutynowe konserwacje i serwisowanie instalacji tryskaczowych
Użytkowanie instalacji wiąże się z koniecznością jej regularnych konserwacji oraz przeglądów. Wykonywanie ich jest niezbędne, jeżeli chcemy, by instalacja funkcjonowała prawidłowo, możliwie jak najrzadziej ulegała awariom oraz mogła sprawnie działać przez jak najdłuższy czas. W przypadku ochrony przeciwpożarowej jest to nie tylko kwestia kosztownych napraw w razie awarii wynikającej z zaniedbania, lecz przede wszystkim bezpieczeństwa osób i mienia na terenie, na którym znajduje się instalacja tryskaczowa.
Zgodnie z rozporządzeniem MSWiA z dn. 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, urządzenia przeciwpożarowe oraz gaśnice podlegają konserwacji oraz przeglądom technicznym regulowanym przez Polskie Normy dotyczące tychże, a także przez instrukcje i dokumenty dostarczone przez producenta. Terminy takich przeglądów powinny przebiegać w odstępach wynoszących co najwyżej 12 miesięcy – najlepiej jednak podążać w tym wypadku za wytycznymi producenta.
Rutynowe kontrole zgodnie z normą PN-EN 12845
Wytyczne dotyczące konserwacji instalacji tryskaczowych regulowane są przez normę PN-EN 12845, która jest zalecana przez CNBOP-BIP i jest dominującą normą w przypadku instalacji tryskaczowych montowanych w Polsce. Podstawowe wytyczne PN-EN 12845 obejmują konieczność realizowania przez użytkownika programu kontroli i sprawdzeń, opracowywania planu badań, a także czynności obsługowych i konserwacyjnych. Niezbędne jest dokonywanie bieżących zapisów w książce eksploatacji, znajdującej się na terenie zakładu.
Norma PN-EN 12845 wskazuje, że to firma instalacyjna odpowiedzialna jest za dostarczenie ostatecznemu użytkownikowi dokumentacji zawierającej program kontroli i sprawdzeń stałego urządzenia gaśniczego tryskaczowego, które mają być wykonywane przez samego użytkownika. Procedura ta powinna przede wszystkim wskazywać zakres czynności, które należy wykonać w sytuacji awarii instalacji tryskaczowej lub jej uruchomienia, w tym procedurę regularnego uruchomienia pomp i rutynowych cotygodniowych kontroli instalacji.
Wytyczne dotyczące rutynowych kontroli zawarte są również w samej normie. Zgodnie z jej zapisami, użytkownik automatycznego urządzenia tryskaczowego jest odpowiedzialny za przeprowadzanie kontroli cotygodniowych oraz miesięcznych. Nie rzadziej niż raz na 7 dni muszą zostać zweryfikowane wszystkie wartości na manometrach do wody i powietrza w systemie oraz poziomy wody we wszystkich wykorzystywanych zbiornikach zapasu wody; należy też sprawdzić prawidłową pracę głównych zaworów odcinających. Ponadto cotygodniowa kontrola powinna obejmować:
Bezpośrednio po badaniu automatycznego rozruchu pompy, silnik wysokoprężny powinien pracować przez min. 20 minut. Po upływie zalecanego czasu należy go wyłączyć i włączyć ponownie. Dodatkowo w okresie, w którym występuje ryzyko spadku temperatury, należy raz w tygodniu sprawdzić urządzenia grzewcze, chroniące instalację przed zamarznięciem.
Kontrole comiesięczne dotyczą akumulatorów kwasowo-ołowiowych – przynajmniej raz w miesiącu należy sprawdzać poziom i gęstość elektrolitu, a zużyte akumulatory należy wymienić.
Czynności serwisowe i konserwacyjne, dla których norma PN-EN 12845 przewiduje powtarzalność w okresach dłuższych niż co 30 dni, powinny być wykonywane przez specjalistyczny podmiot zewnętrzny. Należy dopilnować, by czynności te powierzyć firmie posiadającej odpowiednie doświadczenie i kwalifikacje do wykonywania przeglądów i konserwacji instalacji tryskaczowych.
Kontrole instalacji tryskaczowej wykonywane raz na kwartał powinny obejmować m. :
Nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy należy przeprowadzać sprawdzenia i kontrole powietrznych zaworów kontrolno-alarmowych oraz systemu powiadamiania straży pożarnej lub osób odpowiedzialnych za nadzór.
Podczas corocznych kontroli rutynowych należy sprawdzić m. wydajność pomp uruchamianych automatycznie, działanie zaworów pływakowych zbiorników wody, filtry po stronie ssawnej pompy i komory osadowe z ich sitami. W przypadku, gdy instalacja nie ma zainstalowanej żadnej pompy, należy wykonać test przepływu poprzez podłączenie linii testowej do źródła wody przed zestawem zaworów sterujących. Czynności wykonywane podczas kontroli rocznych obejmują w szczególności:
Norma PN-EN 12845 określa również zakres kontroli wymaganych co 3 lata, w tym sprawdzenie zbiorników wody i hydroforów pod kątem korozji oraz zaworów: odcinających, kontrolno-alarmowych i zwrotnych. Z kolei raz na 10 lat wymagane jest czyszczenie wszystkich zbiorników wody i sprawdzenie ich od wewnątrz, a w przypadku konieczności poddanie przeglądowi producenta.
Poza czynnościami serwisowymi i konserwacyjnymi wskazanymi bezpośrednio w normie PN-EN 12845, należy wykonywać również wszystkie procedury zalecane przez dostawców podzespołów. Z każdej kontroli powinno zostać sporządzone sprawozdanie, zawierające m. informacje o wykonanych lub koniecznych do wykonania naprawach. Wszystkie elementy urządzenia tryskaczowego, które zostały poddane czynnościom kontrolnym, należy przywrócić do właściwego im stanu pracy.
Instalacja tryskaczowa powinna być również co najmniej raz w roku sprawdzana przez tzw. stronę trzecią. Celem tych inspekcji jest ocena, czy system odpowiada standardom w odniesieniu do konserwacji i funkcjonowania systemu oraz czy jest adekwatny do rodzaju i poziomu ryzyka pożarowego występującego na chronionym obiekcie.
Program kontroli instalacji tryskaczowych zgodnie z normą VdS CEA 4001
Podobnie jak norma PN-EN 12845, również VdS CEA 4001 nakłada na wykonawcę instalacji tryskaczowej obowiązek dostarczenia użytkownikowi dokładnych instrukcji dotyczących wymaganych kontroli, obejmujących w szczególności przebieg ręcznego rozruchu pomp i zakres cotygodniowych kontroli.
Zgodnie z normą VdS CEA 4001, użytkownik powinien codziennie kontrolować stan wypełnienia zbiorników wody, hydroforów, zbiorników paliwowych oraz poziom ciśnienia przed zaworami kontrolno-alarmowymi, w przewodach grup powietrznych i wstępnie wysterowanych oraz gotowość do pracy instalacji grzewczych w sezonie grzewczym. Dopuszczalne są przerwy w kontrolach codziennych, wynikające z niedziel lub dni świątecznych, jednak nie mogą być one dłuższe niż 3 dni. Z kontroli codziennych wyłączone są instalacje tryskaczowe wyposażone w automatyczny monitoring stanu.
Zakres tygodniowych kontroli, wymagany przez standard VdS, obejmuje m.
Przynajmniej raz w miesiącu użytkownik zobowiązany jest sprawdzić stan przewodów rurowych, tryskaczy, dysz i uchwytów rurociągów oraz funkcjonowanie automatycznych urządzeń napełniających dla wybranych kategorii zbiorników. W ramach kontroli miesięcznych należy sprawdzić również minimalne odległości między deflektorami tryskaczy a górną krawędzią składowanego materiału.
Kontrole kwartale wymagane przez VdS mogą być wykonywane przez użytkownika, jak również przez certyfikowanego wykonawcę VdS. Nie rzadziej niż raz na 13 tygodni należy dokonać m. :
Ponadto raz na kwartał należy poddać kontroli pod kątem prawidłowego funkcjonowania czujniki przepływu, ogrzewanie współbieżne i stałe oraz instalację monitorującą stany niewłaściwe.
Wszystkie kontrole, dla których norma VdS przewiduje powtarzalność w okresach dłuższych niż kwartał, muszą być bezwzględnie wykonywane przez podmiot posiadający certyfikat VdS. Należą do nich:
Kontrole 10-letnie, 12, 5-letnie oraz 25-letnie stałych urządzeń tryskaczowych
Podczas rutynowych prac serwisowych i kontroli okresowych, tryskacze oraz sieci rurociągów mogą być poddane jedynie zewnętrznej kontroli wzrokowej. Dlatego większość norm wymaga przeprowadzenia szczegółowych zewnętrznych i wewnętrznych przeglądów tych elementów co 10, 12, 5 lub 25 lat, w zależności od rodzaju instalacji i przyjętego standardu.
Wiele funkcjonujących w Polsce stałych urządzeń tryskaczowych było projektowanych i instalowanych zgodnie z normą PN-M 51540 z 1997 roku. Jej zapisy narzucają obowiązek 10-letnich przeglądów instalacji, w ramach których losowo wybraną próbkę tryskaczy należy poddać badaniom podstawowych parametrów w uprawnionej jednostce badawczej.
Z kolei obowiązująca obecnie norma PN-EN 12845, wprowadzona po raz pierwszy w 2004 roku, zaleca sprawdzanie przewodów rurowych i tryskaczy w ramach 25-letnich przeglądów. Sprawdzenie rurociągów powinno obejmować szczegółową kontrolę wewnętrzną, w tym dokładne przepłukanie przewodów rurowych i poddanie ich badaniom hydrostatycznym. Zaleca się sprawdzenie dwóch minimum 1-metrowych odcinków rur dla każdej średnicy. Ponadto na każde 100 tryskaczy należy sprawdzić co najmniej 1 m rurociągu rozprowadzającego. Norma PN-EN 12845 precyzuje wymaganą wielkość próby losowej tryskaczy oraz określa parametry podlegające ocenie, m. działanie, temperatura zadziałania i czułość termiczna oraz zmiana współczynnika K. Liczba tryskaczy, które muszą zostać zdjęte i skontrolowane, jest identyczna jak dla popularnej normy VdS CEA 4001 i zależy od ogólnej liczby tryskaczy zainstalowanych na obiekcie (patrz tabela).
| Liczba tryskaczy zainstalowanych w obiekcie | Wielkość losowej próby norma PN-EN 12845 | Wielkość losowej próby VdS CEA 4001 | do 5 000 | 20 | do 10 000 | 40 | do 20 000 | 60 | do 30 000 | 80 | do 40 000 | 100 |
Norma VdS CEA 4001, podobnie jak PN-EN 12845, również wymaga wykonywania dokładnych badań tryskaczy co 25 lat. Nie dotyczy to jednak tryskaczy typu suchego (HTS), dla których ustalono znacznie krótsze terminy badań: 12, 5 roku dla tryskaczy HTS montowanych w instalacjach wodnych oraz 6 lat i 3 miesiące dla tryskaczy HTS w instalacjach typu suchego.
Również w zakresie szczegółowej kontroli przewodów rurowych, norma VdS wymaga stosowania różnych terminów w zależności od typu instalacji. W przypadku systemów tryskaczowych mokrych, sieć przewodów rurowych należy poddać szczegółowej kontroli po 25 latach, a zakres badania można ograniczyć do ilości zaworów kontrolno-alarmowych, które należy poddać kontroli. Generalna zasada jest taka, że na każde 10 zaworów jeden powinien zostać szczegółowo zbadany wraz z całą siecią przewodów rurowych. W przypadku instalacji typu suchego, gdzie rurociąg dystrybucyjny jest wypełniony powietrzem, obowiązują przeglądy 12, 5-letnie, a kontrola musi obejmować całkowitą sieć przewodów rurowych. Kolejne przeglądy, niezależnie już od typu instalacji, należy zawsze wykonywać co 12, 5 lat.
Inne normy regulujące zasady wykonywania przeglądów instalacji tryskaczowych
Oprócz europejskiej normy PN-EN 12845 oraz niemieckiej normy VdS CEA 4001, często stosowaną w naszym kraju jest również amerykańska norma NFPA 25 (rewizja 2020 r. ). Zawarte w niej wytyczne obejmują najważniejsze elementy instalacji tryskaczowych i wyraźnie rozdzielają procesy testowania od procesów kontroli, rozumianej jako sprawdzenie wizualne z zewnątrz. Warte podkreślenia jest, że norma NFPA 25 jako jedyna wymaga sprawdzenia wewnętrznego stanu technicznego przewodów rurowych instalacji tryskaczowej, łącznie ze sprawdzeniem ich przepustowości, z częstotliwością raz na 5 lat! Dopuszcza jednak znacznie dłuższy okres eksploatacji całego stałego urządzenia tryskaczowego, a szczegółowe badania samych tryskaczy mogą być wykonane nawet po 50 i 75 latach od montażu instalacji.
Oprócz wymienionych wyżej norm istnieją jeszcze inne, wśród których wymienić można np. UL oraz FM Global. Jednak to PN-EN 12845 i VdS CEA 4001 dominują na polskim rynku.
Podsumowanie
Porównując zalecenia dotyczące kontroli instalacji tryskaczowych, wynikające z norm PN-EN 12845 i VdS CEA 4001, widać w nich wiele podobieństw. Przegląd wielu elementów odbywa się z taką samą częstotliwością i w jednakowym zakresie. Wytyczne polskiej normy nie uwzględniają jednak w ogóle kontroli dziennej, a odstęp czasowy między kontrolą niektórych elementów jest dłuższy. Choćby w zakresie szczegółowych kontroli zewnętrznych i wewnętrznych tryskaczy i przewodów rurowych, norma VdS przewiduje przeglądy 12, 5-letnie dla systemów suchych, podczas gdy norma PN-EN dla każdego typu instalacji tryskaczowej wymaga przeglądów 25-letnich. Ponadto, mimo iż oba dokumenty obszernie opisują warunki i sposób przeprowadzania kontroli, zapisy normy VdS są bardziej szczegółowe i obejmują większą liczbę elementów podlegających weryfikacji.
Warto zauważyć, że obie ww. normy, podobnie jak i inne standardy, wymagają, aby na terenie chronionego obiektu przechowywać zestaw tryskaczy zapasowych na wypadek konieczności wymiany tryskaczy uszkodzonych lub tych, które zadziałały. Po wymianie tryskaczy konieczne jest uzupełnienie zestawu zapasowego.
Bieżąca eksploatacja, zmieniające się warunki atmosferyczne czy występowanie środowiska sprzyjającego korozji, mają istotny wpływ na skuteczność i niezawodność instalacji tryskaczowych. Przestrzeganie norm i standardów, zgodnie z którymi systemy te zostały zaprojektowane i zainstalowane, również w zakresie rutynowych kontroli i szczegółowych przeglądów, pozwoli nie tylko zachować sprawność instalacji na wiele lat, ale również spełnić wymagania wielu towarzystw ubezpieczeniowych. Najważniejsze jednak jest zawsze zapewnienie bezpieczeństwa ludziom przebywającym w chronionym obiekcie oraz zgromadzonego w nim majątku. Z tego względu warto bezwzględnie stosować się do obowiązujących przepisów i przyjętych norm, które pozwalają zmaksymalizować poziom tego bezpieczeństwa.
